Cilt problemleri içinde en yaygın görülen durumların başında lekeler gelmektedir. Farklı nedenlerden kaynaklanabilen lekelerde, güneş lekelerine karşı farklı yöntemler kullanılabilmektedir. Cildin doğal rengi üzerinde, lokal lekelerin ortaya çıkması durumunda, etkili tedavi metotları ile istenen cilt formuna ulaşmak mümkündür.
Cilt Lekesi Nedir?
Her insanın cildinin, güneşin yarattığı etkilerden bağımsız olarak pigmentasyon adı altında doğal bir rengi vardır. Cilt lekelerine sebep olan iki ana sorun vardır. Bunlar, ciltte koyu lekeler (hiperpigmentasyon) veya açık lekelerdir (depigmentasyon). İkincisi ise tıbbi tedaviyle çözülebilecek olan vitiligo ve alpinizmdir.
Çoğu cilt lekesinin insan vücuduna bir zararı yoktur. Öte yandan, bazı cilt lekeleri cilt kanserine sebebiyet verebilir. Bu noktada cilt lekesinin türü fazlasıyla önemlidir. Çünkü türleri değiştikçe tedavi yöntemleri de değişmektedir.
Cilt Lekesi Türleri Nelerdir?
Çeşitli cilt lekesi türleri vardır. Yaygın olanlar cilt lekeleri türleri şu şekildedir:
Akne
Cildin aşırı yağlanması ve temizlenmemesi sonucu oluşurlar. Genellikle ergenlik döneminde çıkmaya başlarlar. Stres, depresyon, hormonal değişimler, terleme ve makyaj sebepleriyle oluşabilirler. Sivilce siyah veya beyaz nokta olarak görülebilir. Sıkılması durumunda ve doğru tedavi uygulanmaması durumunda kalıcı lekelere dönüşebilirler.
Siyah Nokta
Cildin üst katmanında bulunan küçük ve koyu lekelerdir. Gözeneğin içine sıkışmış, hava ile reaksiyona girmesi sebebiyle kararan noktalardır.
Beyaz Nokta
Beyaz renkte küçük lekelerdir. Yağ ve ölü cilt hücrelerin gözenekleri tıkanması sonucu oluşan noktalardır.
Melazma
Güneş gören bölgelerde oluşan siyah veya kahverengi lekelere denir. Hamilelik sırasında ya da doğum kontrol hapı kullanan kişilerde ortaya çıkabilen hiperpigmentasyon türüdür. Kadınlarda sık görülse de erkeklerde de çıkabilmektedir.
Güneş Lekeleri
Vücudun güneş gören yerlerinde görülür. Zamanla deride kalıcı hale gelen güneş lekeleri yaz güneşiyle daha çok koyulaşabilir. Çil ile karıştırılırlar fakat çillerden daha büyük bir yapıya sahiptirler. Hamilelik, kozmetik ürünler ve guatr gibi faktörlerle de oluşabilirler.
Çiller
Melanosit hücrelerinin belli bölgelerde yoğunlaşması sonucuyla oluşurlar. Açık tenli insanlarda daha çok görülen çiller, çocuklukta ortaya çıkabilir ancak yetişkin bir insanda da oluşabilmektedir. Sarı veya kahve rengine sahiptir. Güneş görmesi sonucu rengi koyulaşabilmektedir.
Doğum Lekeleri
Genellikle zararsız olarak nitelendirilen doğum lekeleri, damarsal ve pigmente olarak ikiye ayrılırlar. Doğumdan önce oluşabileceği gibi doğumdan sonra da oluşma ihtimalleri vardır. Kahverengi, siyah veya gri renkte olurlar. Bazı doğum lekeleri zamanla kaybolabilirken, bazıları kalıcı hale gelebilir. Yeni doğmuş bebeğin cildinde de ortaya çıkabilmektedir.
Cilt Lekelerinin Tedavi Yöntemleri
Akne Tedavisi
Akneleri tedavi etmek için cildin kuru olması ve akneye sebep olan bakterilerden kurtulmamıza sebep olacak kremlerle tedavi edilebilir. Bunlar benzoil peroksit gibi topikal kremler ya da içinde salisilik asit bulunduran bir temizleyiciler de tedaviye yardımcı olmaktadır. Öte yandan, retinoid adı verilen ilaçlar gözeneklerin tıkanıklığının giderilmesi konusunda etkili olabilmektedir.
Melazma ve Hiperpigmentasyon Tedavisi
Malezma ve hiperpigmentasyon tedavisi için kullanılabilecek yöntemler şu şekildedir. Bununla birlikte, bu rahatsızlıklara yakalanmış kişiler için, doktor görüşü, tedavi sürecinde en önemli önceliktir.
- İçinde hidrokinon bulunduran reçeteli veya reçetesiz ilaçlar
- Kortizon veya tretinoin kremi (reçeteli)
- Cilt lekelerinin giderilmesini sağlayan lazer tedavisi
Bu tedaviler melazmanın ve hiperpigmentasyonun azalmasını sağlar.
Güneş Lekeleri Tedavisi
Yüzü sürülen leke kremleri, lazer tedaviler, kozmetik peelingler ve ağızdan alınan antioksidan haplar güneş lekelerin gitmesini sağlayabilir.
Çil Tedavisi
Çiller lazer tedavisi ile yok edilebilmektedirler. Günümüzde çiller için en etkili yöntem lazer tedavisi olmaktadır.
Doğum Lekesi Tedavisi
Doğum lekesi tedavisi sürecinde, aşağıdaki uygulamalar tercih edilmektedir:
- Lazer tedavisi
- Zararlı olma ihtimali olanlar için ameliyat
- Propranolol, kortikosteroid veya timolol gibi doğum lekelerini azaltabilecek ilaçlar
